Kancelaria adwokacka od 2017r., uczestniczy w programie zorganizowanym przez Naczelną Radę Adwokacką w Warszawie pt: ,,Pomoc frankowiczom”

W ramach tego projektu kancelaria udziela pomocy prawnej dla osób posiadających zadłużenie z tytułu kredytów hipotecznych:

• indeksowanych do waluty obcej – franka szwajcarskiego CHF,

• denominowanych do waluty obcej – franka szwajcarskiego CHF,

Wzrastający kurs waluty w postaci franka szwajcarskiego CHF powoduje, że rzeczywiste zadłużenie kredytobirców wraz z upływem czasu nie maleje, a czasami wręcz wzrasta. Jednym z rozwiązań mogących wchodzić w rachubę jest wystąpienie na drogę procesu sądowego z przysługującymi kredytobiorcy uprawnieniami. W zależności od konkretnych okoliczności mogą wystąpić dwie sytuacje gdy:

• kredytobiorca domaga się unieważnienia całej umowy kredytowej niejako od “początku” łączącej go z bankiem i wówczas zachodzi konieczność dokonania wzajemnego rozliczenia na linii – kredytobiorca – bank udzielający kredytu,

• kredytobiorca domaga się utrzymania umowy ( tzw. odfrankowienie umowy kredytowej ) w mocy lecz przeliczenia jego zobowiązania na walutę polską według kursu franka szwajcarskiego CHF najczęściej z dnia zawarcia umowy kredytowej i wówczas również zachodzi konieczność dokonania wzajemnego rozliczenia na linii – kredytobiorca – bank udzielający kredytu.

O tym które rozwiązanie jest korzystniejsze dla kredytobiorcy rozstrzygają okoliczności konkretnej sprawy. Krokiem milowym na drodze do dochodzenia praw przez kredytobiorców był wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 03 października 2019r., w sprawie Państwa Dz. przeciwko Raiffeisen Bank International AG do którego zostało skierowane pytanie prejudycjalne przez Sąd Okręgowy w Warszawie dotyczące kredytu hipotecznego indeksowanego do waluty obcej zawierającego klauzulę odnoszącą się do określania kursu wymiany walut; skutków stwierdzenia nieuczciwego warunku; możliwości usunięcia warunków umownych przez Sąd poprzez odwołanie się do klauzul generalnych prawa cywilnego; możliwości dalszego obowiązywania umowy z pominięciem nieuczciwych klauzul. Pytanie wyłoniło się w związku z treścią art. 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993r., w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich które ma dosłowne brzmienie:

“Państwa członkowskie stanowią, że na mocy prawa krajowego nieuczciwe warunki w umowach zawieranych przez sprzedawców lub dostawców z konsumentami nie będą wiążące dla konsumenta, a umowa w pozostałej części będzie nadal obowiązywała strony, jeżeli jest to możliwe po wyłączeniu z niej nieuczciwych warunków.”

Zagadnienie prawne nad którym pochylił się Trybunał dotyczyło w istocie udzielenia odpowiedzi na pytanie co się dzieje z umową kredytu hipotecznego w przypadku stwierdzenia w jej treści postanowień umownych ( klauzul ) stanowiących nieuczciwe warunki.

Czy wówczas umowa jest nieważna ?

Czy obowiązuje nadal lecz możliwe jest przeliczenie kwoty zobowiązania kredytobiorcy z franka szwajcarskiego na walutę polską ?

Trybunał udzielił następujących odpowiedzi:

• Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993r., w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie temu, aby Sąd Krajowy, po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru niektórych warunków umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i oprocentowanego według stopy procentowej bezpośrednio powiązanej ze stopą międzybankową danej waluty, przyjął, zgodnie z prawem krajowym, że ta umowa nie może nadal obowiązywać bez takich warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charaketru głównego przedmiotu umowy

• Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993r., w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że z jednej strony skutki dla sytuacji konsumenta wynikające z unieważnienia całości umowy, takie jak te o których mowa w wyroku z dnia 30 kwietnia 2014r., Kasler i Kaslerne Rabai ( sygn. C-26/13 ) należy oceniać w świetle okoliczności istniejących lub możliwych do przewidzenia w chwili zaistnienia sporu, a z drugiej strony, do celów tej oceny decydująca jest wola wyrażona przez konsumenta w tym względzie,

• Art. 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993r., w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie wypełnieniu luk w umowie, spowodowanych usunięciem z niej nieuczciwych warunków, które się w niej znajdowały, wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze ogólnym, przewidujących, że skutki wyrażone w treści czynności prawnej są uzupełniane w szczególności przez skutki wynikającej z zasad słuszności lub ustalonych zwyczajów, które nie stanowią przepisów dyspozytywnych lub przepisów mających zastosowanie, jeżeli strony umowy wyrażą na to zgodę,

• Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993r., w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie utrzymaniu w umowie nieuczciwych warunków, jeżeli ich usunięcie prowadziłoby do unieważnienia tej umowy, a Sąd stoi na stanowisku, że takie unieważnienie wywołałoby niekorzystne skutki dla konsumenta, gdyby ten ostatni nie wyraził zgody na takie utrzymanie w mocy.